Mùa Thu năm Quý Mui, Triệu Sương Khởi theo chồng về quê nội thăm người thân, khi đi ngang huyện Hòa Mẫu ở quận Bắc, có tạt qua trại ngựa ở ngoại ô một chuyến.
Ở đấy, nàng ta gặp được người quen cũ – Mai Uyển Ngọc.
Khác với hồi trước, Mai Uyển Ngọc bây giờ không còn ở nơi lầu cao cửa rộng, không còn dùng chén đĩa bằng sứ tinh xảo, mà chỉ là nhà gỗ ghế trúc đơn sơ, bát gốm thô to.
Thật khó tin nổi người phụ nữ tay chân vụng về trước mắt này và cô gái khéo léo mười năm trước là một. Triệu Sương Khởi tính ghé qua chế giễu, nhưng vào khoảnh khắc nhìn thấy Mai Uyển Ngọc, nàng ta cười không nổi.
Sau hồi lâu lúng túng, Triệu Sương Khởi mới mở miệng, “Ta… theo cha đứa bé về quê thăm người thân, nghe nói… nghe nói cô ở đây nên đến thăm.”
Mai Uyển Ngọc buộc lại mái tóc rối, mỉm cười đứng đậy đi tới bên bàn, lấy hai chiếc bát gốm ở dưới lồng vải, lại tìm tới tìm lui một hồi, cuối cùng lấy ra một hộp gỗ nhỏ từ trong vách tường, mở hộp ra, lấy vài quả táo khô, bỏ vào mỗi chén hai quả.
Biết nàng ta định pha trà, Triệu Sương Khởi quan sát căn nhà một vòng, sau đó nhìn thấy chiếc nồi đặt trên bệ bếp lộ thiên ngoài cửa đang bốc hơi, thế là định sang đấy giúp một tay…
“Cô ngồi đi, để ta làm, bệ bếp bẩn, cô…” Nàng ta nhìn quần áo trên người Triệu Sương Khởi, “Sẽ làm bẩn quần áo đấy.”
Triệu Sương Khởi ngượng ngùng ngồi xuống, nhìn nàng ta cầm hai chiếc bát đến nồi múc nước.
Cuối cùng, hai người ngồi bên bà, ở giữa đặt một chiếc ghế nhỏ, trên ghế đặt hai chén trà táo đỏ.
Trong một thoáng, cả hai chỉ biết đưa mắt nhìn nhau, không rõ phải mở lời từ đâu.
Bọn họ chưa bao giờ là bạn bè, thậm chí đã từng là đối thủ lợi dụng lẫn nhau.
“Hai đứa bé đứng ở ngoài cửa vừa nãy là con cô hả?” Triệu Sương Khởi tìm chủ đề trò chuyện đơn giản.
Mai Uyển Ngọc đưa mắt nhìn ra ngoài cửa, lắc đầu đáp, “Không phải con ruột của ta, là con của vợ trước. Mấy năm trước bọn họ chạy nạn từ phía Nam đến đây, mẹ của tụi nhỏ chết dọc đường, sau đó… là ta nuôi nấng chúng.”
Trong ký ức của Triệu Sương Khởi, nàng ta từng nghe nói Mai Uyển Ngọc từng có con với người đàn ông họ Ngụy kia, không lẽ đã bị Ngụy gia đem đi rồi?
Nhận ra nghi ngờ của Triệu Sương Khởi, Mai Uyển Ngọc cũng chẳng giấu giếm, “Đứa con ấy… không được chào đời, cha của nó không cần nó.” Ngụy Hà Nam bị cắt chức, sau khi ra tù, Ngụy Lưu thị đuổi nàng khỏi Ngụy gia, con nàng cũng mất chính vào lúc ấy, “Nhắc đến thì thật sự phải cảm tạ Quốc công phu nhân, nếu không nhờ nàng ấy thì có lẽ ta đã mất mạng rồi.” Nàng ta bị đuổi khỏi Ngụy gia chưa được hai ngày thì sinh non, lúc ấy hơn phân nửa người Mai gia đã bị bắt giam, người không bị giam thì cũng đã chạy trốn hết, chẳng còn ai quan tâm đến nàng ta, nhưng cũng may còn có một nha đầu trung thành, chạy đến Ngụy phủ báo tin, ai dè bị người ta đánh cho một trận, sau đó đành phải đến ngõ Ô Y cầu cứu phủ Quốc công, là người bên đó cho tìm đại phu, tiếc rằng đã quá muộn, chỉ có thể cứu được mẹ.
“Ta… Ta không cố ý nhắc đến chuyện này.” Triệu Sương Khởi nhận ra có vẻ mình đã nhắc đến chuyện không nên nói.
“Không sao, chuyện đã qua từ lâu, vết thương dù có nặng cách mấy rồi cũng sẽ đóng vảy, bây giờ ta đang sống rất tốt.” Nàng ta nhìn ra ngoài cửa, “Hai đứa nhỏ cũng thân với ta.”
“Ta nghe nói Mai gia vẫn còn người ở Tần Xuyên, sao cô không về?” Lạc đà dù gầy vẫn hơn ngựa béo, nói gì thì vẫn hơn ở lại nơi xa lạ thế này chứ?
“Ta cũng đã trả gần hết hơn dưỡng dục của bọn họ, ở đây rất tốt, có việc làm, cũng có cơm ăn.” Nàng ta cười, nhìn hai tay đầy vết chai sần, “Đời ta chưa bao giờ cảm thấy an yaam như lúc này.” Lại nhìn Triệu Sương Khởi, “Còn cô thì sao?”
Triệu Sương Khởi cúi đầu nhìn bản thân, có hơi lúng túng, “Ta… hình như vẫn không biết làm việc.” Tối hôm trước nàng ta và chồng cãi nhau chỉ vì một bộ trà cụ, chàng cảm thấy con cái đã không còn nhỏ, nên sống tiết kiệm lại, xem như tính toán cho tương lai của con cháu, lúc ấy nàng ta còn thấy uất ức, “Cô cũng biết mà, bệnh cũ của ta đấy, ta vẫn chỉ thích mấy món đồ trông đẹp mà không dùng được. Hôm kia đi ngang biên thanh, đúng lúc nghe nói Hằng công tử đã nhờ người làm mai, thế là ghé sang thăm bọn họ. Lúc chuẩn bị rời đi, phu nhân biết ta thích mấy thứ đó nên tặng ta một bộ. Ai ngờ hai đứa trong nhà nghịch ngợm làm vỡ hết mấy cái, ta mới định mua bù.” Nàng ta thở dài, “Nhưng nghe về giá xong thì chồng ta quyết không cho, mấy bữa nay hai vợ chồng cãi nhau cũng vì chuyện này.”
“Hằng công tử nhờ người làm mai rồi ư?” Mai Uyển Ngọc kinh ngạc hỏi.
“Cô quên rồi hả? Sang năm là cậu ấy đã mười tám rồi.” Triệu Sương Khởi cười nói, phát hiện hai người đã tìm được chủ đề chung.
Mai Uyển Ngọc nhẩm tính, sau đó liên tục gật đầu, đúng là lớn thế rồi, “Làm mai với con gái nhà ai vậy?”
“Bạch gia ở quận Đông, hình như không phải là đại hộ gì, nhưng ta nghe nói tự thiếu gia đồng ý, tướng quân và phu nhân cũng không phản đối, sang năm sẽ tổ chức hôn sự.” Triệu Sương Khởi nói.
“Tốt quá, thoắt cái đều sắp thành thân cả rồi.” Mai Uyển Ngọc lẩm nhẩm.
“Đúng vậy, nhớ năm đó khi chúng ta gặp cậu ấy, cậu ấy vẫn còn ở trong bụng mẹ.” Nhớ đến chuyện xưa, Triệu Sương Khởi vỗ tay một cái, “Cô nói xem, nếu bây giờ hai ta vẫn còn trong phủ, dễ có khi hai ta đang cười cậu ấy cưới vợ không gia thế lắm.”
“Chỉ có cô mới thế.” Mai Uyển Ngọc lắc đầu, nàng ta xưa nay không bao giờ nói chuyện vô vị như thế.
Triệu Sương Khởi trợn trừng mắt, “Cô còn hơn ta nữa là, cùng lắm ta cũng chỉ lắm mồm lắm miệng.”
Mai Uyển Ngọc im bặt.
Triệu Sương Khởi thấy mình nhất thời sơ ý nói ra lời trong bụng, đang định hòa hoãn cho qua thì nghe Mai Uyển Ngọc thở dài, “May là năm ấy không gây ra sai lầm lớn.”
“Đúng thế.” Triệu Sương Khởi cũng tán thành, “Nhưng có cha mẹ khủng như thế, ai dám làm gì cậu ấy? Chí ít là ta không dám, xét chuyện này thì đúng là ta phục cô thật, dám nói dám làm.”
Mai Uyển Ngọc chỉ vào miệng, “Nên bây giờ ta mới thảm hơn cô, đấy là nhân quả báo ứng.”
“Cũng không thể nói thế được, có nhiều người xấu hơn cô nhiều, nhưng bọn họ đâu có gặp báo ứng.” Dứt lời lại thấy lời này quá thực tế, bất giác liếc trộm người đối diện.
Mai Uyển Ngọc lườm nàng ta.
Cuối cùng cả hai đều bật cười.
“Phu nhân vẫn khỏe chứ?” Mai Uyển Ngọc hỏi.
“Cáo mệnh phu nhân nhị phẩm, nữ chủ nhân của Hầu phủ, trượng phu lại nghe lời nàng, sao lại không khỏe cho được? Hôm kia vừa gặp nàng ấy, lòng ta như vắt ra nước chua, có tiền đúng là sướng thật, trông vẫn chẳng thay đổi gì cả. Nói gì cô, cứ nhìn ta đây này.” Ý bảo nàng ta nhìn mặt mình, “Bao nhiêu năm nay, tổ yến, sâm nhung ăn uống không ít, rồi năm nào ta cũng mua mặt nạ mà các quý phụ trong kinh thường đắp, cứ nghĩ sẽ không thua kém ai. Nào ngờ vừa gặp nàng ấy… Ôi chao, nói ta là mẹ nàng ấy thì người ta cũng tin ấy chứ! Ngươi nói xem…” Trông ra ngoài thấy không có ai, àng ta mới nhỏ giọng nói, “Người nói xem có phải nàng ấy là hồ ly hay chim trĩ gì thành tinh không?”
Suýt chút nữa Mai Uyển Ngọc đã phun trà lên mặt nàng ta.
Triệu Sương Khởi né người tránh được nước trà, lần nữa thở dài, “Ta còn nghĩ đã ở cái tuổi này rồi, chắc không có chuyện nàng ấy vẫn luôn quyến rũ được đâu. Đàn ông rặt một đám chỉ biết nhìn mặt nhìn tuổi. Đến độ tuổi này, chắc Hầu gia đã nạp vài ba tiểu thiếp, vừa hay trả lại cục tức năm nào cho hai chúng ta.” Thân là tiểu thiếp lâu năm, nhưng ngay cả một ngón tay của chồng mà vẫn không được chạm vào, nói ra thật đúng là mất mặt, “Kết quả đến bây giờ người ta vẫn không nạp thiếp!” Nàng ta buông tay, “Cô nói xem, sao nàng ấy lại may mắn đến vậy!”
“Chồng cô nạp thiếp rồi à?” Mai Uyển Ngọc hỏi.
“Hắn dám!” Triệu Sương Khởi trừng mắt, “Lúc ta theo hắn vẫn là một cô nương trong sạch, còn vất vả sinh cho hắn ba đứa con, nuôi lớn bốn đứa, quan tâm từng miếng ăn từ lớn xuống bé trong nhà. Nếu chàng còn có lòng có dạ thì dám bỏ vợ cưới người khác không?” Nói xong, hình như nàng ta cũng thấy mình đã lệch chủ đề, vội khoát tay, “Hắn sao có thể so được với tướng quân! Chỉ là một gã đàn ông bình thường mà thôi!”
“Tướng quân cũng là đàn ông bình thường.” Mai Uyển Ngọc nói, “Bọn họ cũng chỉ là cặp vợ chồng bình thường, chẳng qua là… nhìn thấy nhiều thứ hơn người khác, nên càng biết lựa chọn những điều đúng đắn.”
“Ta ngốc, không nhìn thấy được nhiều thế đâu, cho nên hâm mộ thì có hâm mộ, cùng lắm chỉ nói vài câu cho hả giận.” Triệu Sương Khởi ra vẻ không sao cả.
Hai người ôn lại vài chuyện năm xưa, ví dụ như cuộc sống của mấy nha đầu của Mai Uyển Ngọc.
Vì Lan Trân “giúp đỡ” tìm lại Hằng thiếu gia nên Tiểu Thất đã hứa sẽ giúp nàng ta tìm một mối hôn, và quả thật đã tìm được, là một thương hộ ở Tần Xuyên, nhưng khi ấy Mai gia vẫn chưa thất thế, có thể tưởng tượng được bọn họ sẽ không để nàng ta sống yên ổn, hình như cuối cùng bị nhà chồng bán xuống Nam.
Lan Châu theo Mai Uyển Ngọc rời khỏi Lý trạch, sau khi về Mai gia thì bị ép gả, về sau Mai gia suy tàn, lại bị người đó bán lên Bắc.
Hai người họ từng theo Mai Uyển Ngọc làm không ít chuyện xấu, nay cũng coi như là quả báo.
So ra thì người hầu của Triệu Sương Khởi vẫn còn tốt hơn nhiều, trừ hai kẻ làm chuyện xấu, những người còn lại đều có gia đình, trong đó có Thanh La là được mối tốt nhất, được gả làm vợ kế cho em họ xa bên nhà chồng Triệu Sương Khởi, bây giờ cũng được coi là em dâu của Triệu Sương Khởi.
Mà người hầu có quả ngọt nhất chính là những người từng hầu hạ Tiểu Thất, Hồng Phất và Phương Như vẫn còn ở lại Lý trạch, nay đã là quản sự, trong đó Hồng Phất có địa vị cao nhất.
Nói xong chuyện người hầu, bọn họ lại hàn huyên vài chuyện giữa Mai gia và Triệu gia ở Tần Xuyên.
Từ khi Mai thị qua đời, Lý gia không còn cung cấp tài chính cho thân tộc của Mai thị nữa, giờ đây rất nhiều người họ Mai ngóng trông vào hai chị em Lý Lạc Quân và Lý Lạc Dung. Nhưng Lý Lạc Quân ở Giang Nam xa xôi, Lý Lạc Dung cũng tránh không gặp người nhà họ Mai. Thế nên Mai gia ở Tần Xuyên ngày càng túng quẫn, cuối cùng phải bán đi tổ trạch, đường ai nấy đi, bây giờ chỉ còn lưa thưa vài nhà ở lại Tần Xuyên.
Triệu gia thì ngược lại, tốt hơn Mai gia nhiều, sau khi thất thế trong trận chiến Đại Uyển Khẩu, phải bán gia sản lấy tiền trả nợ, lại lần lượt có con cháu vào triều làm quan, dần dần lấy lại kiểm soát cục diện. Tuy bây giờ vẫn chưa khôi phục lại sự hưng thịnh năm xưa, nhưng cũng không phải là hạng vô danh.
Mấy năm trước, em trai của Triệu Sương Khởi về Tần Xuyên nhận một chức quan nhỏ, làm Triệu Sương Khởi cũng phải quay về một chuyến, mẹ cả đã mất, hai chị em gặp lại những người anh cùng cha khác mẹ, ngoài mặt cũng hòa hợp với nhau.
Xem như gieo nhân nào thì gặt quả nấy, nhân mà mình gieo đều đã ra quả của chính mình, có cay đắng, có ngọt ngào, tất cả đều do chính mình nhận lấy.
Hai người chỉ tính là người quen cũ chứ không phải là bạn, nhưng càng nói chuyện càng hăng say, mãi cho đến khi mặt trời khuất bóng.
Chồng của Mai Uyển Ngọc quay về từ trại ngựa, xách hàm thiếc đi tới hàng rào tre bên ngoài tiểu viện. Nhìn thấy chiếc xe ngựa nhỏ dừng trước cổng, biết có khách quý tới thăm nên y giữ hai đứa nhỏ lại, không cho chúng vào phá bĩnh.
Trước lúc lên xe, Triệu Sương Khởi có nhìn người kia lấy một cái, là một người đàn ông thôn quê với dáng người chắc nịch.
Trước khi hạ rèm xe, nàng ta nhìn thoáng qua Mai Uyển Ngọc đang đứng trước cổng, hai người nhìn nhau cùng nở nụ cười.
Thế sự vô thường, ai ngờ ngổi mười mấy năm sau, hai người lại có thể mở rộng lòng trò chuyện với nhau lâu đến thế?
“Mẹ ơi, đây là gì vậy?” Hai đứa bé tò mò vây quanh hộp điểm tâm, hỏi Mai Uyển Ngọc đang đứng ngoài cửa.
Mai Uyển Ngọc vẫy tay với chiếc xe ngựa đang dần xa, quay đầu đáp, “Đồ ăn đấy, hai đứa ăn đi.”
Trong tiếng cười vui vẻ của bọn nhỏ, cỗ xe ngựa dần chìm vào ráng chiều tà.
Người đàn ông đặt hàm thiếc xuống cạnh bếp lò, cầm lấy lưỡi búa ở trên vách tường, đang bổ củi mà cứ nhìn mãi bóng lưng nàng.
Lần đầu gặp Mai Uyển Ngọc là khi nàng lẩn trong đám đông chạy nạn, nàng gầy đến mức da bọc xương, quần áo rách rưới, nếu không nhờ y kéo nàng lên xe thồ của mình thì e nàng đã bị người ta giẫm chết. Về sau nàng đi theo y, y cũng nhận ra nàng là người chưa bao giờ động tay làm việc. Bây giờ lại có người ngồi xe ngựa đến tìm nàng, chẳng lẽ nàng phải đi rồi?
“Tối nay muốn ăn gì?” Nàng thả tay xuống, ngoái đầu lại hỏi người đàn ông nọ.
“Gì cũng được.” Chỉ cần nàng không đi là được.
***
Ngồi trên băng ghế nhỏ, nhìn ánh lửa bập bùng trong bếp, nàng bỗng nhớ tới lời của Triệu Sương Khởi ban chiều: Không đánh không quen biết, chúng ta bây giờ cũng xem như là bạn rồi nhỉ?
Nàng nhoẻn miệng, “Sau bái biệt tựa áng mây trôi, nước chảy đá mòn thoắt đã mười năm.” Kẻ thù không báo thù, đối thủ đã không còn là đối thủ, cuộc đời cứ thế trôi đi. Nếu sớm biết có ngày hôm nay, liệu lúc trước còn làm như thế?
Ôi…